Trong nghệ thuật Tam liên họa

Video về Tam liên họa Norfolk (tác giả vô danh, 1415–1420), một tam liên họa thuộc thời kỳ hội họa Hà Lan sớm, trưng bày tại Bảo tàng Boijmans Van Beuningen.

Quy cách tam liên họa khởi phát từ nền hội họa Kitô giáo sớm, và trở thành khuôn khổ tiêu chuẩn thịnh hành cho những bức họa thờ tế từ thời kỳ Trung Đại trở đi. Phạm vi địa lý của phong cách này bao trùm từ những nhà thờ Đông La Mã phía đông đến những nhà thờ tộc Celt phía tây. Những họa phẩm thời Phục Hưng như của Hans MemlingHieronymus Bosch áp dụng quy cách này. Các nhà điêu khắc cũng ứng dụng nó để tạo nên những chế tác đậm chất tam liên họa. Đồng thời, quy cách tam liên họa còn giúp vận chuyển tác phẩm dễ dàng hơn, do có thể gập lại thu nhỏ kích thước.

Kể từ thời kỳ mỹ thuật Gothic lên ngôi, tại châu Âu và những nơi khác, những tế đàn họa trong nhà thờ và thánh đường thường có dạng tam liên họa. Ví dụ như Thánh đường Llandaff có một tranh thờ kiểu tam liên họa. Thánh đường Đức Mẹ tại Antwerp, Bỉ có hai bức của họa sĩ Rubens, và Nhà thờ Đức Bà Paris là một ví dụ áp dụng tam liên họa trong lĩnh vực kiến trúc. Hình thức nghệ thuật này cũng xuất hiện trong mỹ thuật sắp đặt những ô kính màu ghép đậm sắc tôn giáo. Mặc dù bị nhấn mạnh là một quy cách trang trí bệ thờ, thế nhưng tam liên họa đã vọt khỏi ý niệm ban đầu, dẫn đến những họa phẩm sáng tạo nổi tiếng của Hieronymus Bosch, Max Beckmann, và Francis Bacon.

Tam liên họa 1969, Three Studies of Lucian Freud (tạm dịch: Ba học giả của Lucian Freud), của Francis Bacon là tác phẩm nghệ thuật được trả với mức giá cao nhất 142,4 triệu đô la Mỹ, trong một cuộc đấu giá tháng 11 năm 2012.[2] Kỷ lục này bị phá đổ vào tháng 5 năm 2015, khi bức họa Les Femme d’Algers (tạm dịch: Những người phụ nữ ở thủ đô Algiers) của Pablo Picasso vẽ năm 1955 được chào mua với giá 179,4 triệu đô la.[3]

Kiểu cách này cũng thiên di và nhập hòa vào nền nghệ thuật của một số tôn giáo khác, như Hồi giáoPhật giáo. Lấy thí dụ: tam liên họa Hilje-j-Sherif đang trưng bày ở Bảo tàng Nghệ thuật Phương Đông Quốc gia, tại Roma, Ý; và một trang kinh Qu'ranBảo tàng Nghệ thuật Thổ Nhĩ Kỳ và Hồi giáo tại thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, một ví dụ cho thấy sự thích nghi của nghệ thuật tôn giáo Đế quốc Ottoman với những mô típ mỹ thuật.[4] Tương tự, Phật tử Tây Tạng cũng ứng dụng tam liên họa trong trang trí những tế đàn truyền thống.[5]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tam liên họa http://digital-photography-school.com/diptychs-tri... http://www.nytimes.com/2013/11/13/arts/design/baco... http://www.metmuseum.org/toah/works-of-art/88.3.1/ http://www.halfordrestorations.co.uk/reredos.shtml http://www.photoanswers.co.uk/Video/Search-Results... https://www.amazon.com/Tibetan-Buddhist-Altars-Gal... https://digg.com/2015/modigliani-nu-couche-140-mil... https://books.google.com/books?id=gA3dSlLBG38C&pg=... https://www.merriam-webster.com/dictionary/triptyc... https://www.neuepresse.de/Region/Langenhagen/Nachr...